woensdag 15 januari 2020

Een nieuwe website over de vervolgingen tijdens de Tweede Wereldoorlog

Ruim twee jaar geleden zijn Leo van den Munkhof en Willem Oosterbaan uit Nijmegen gestart met intensief archieven- en bronnenonderzoek naar de manier waarop in de jaren 1939-1945 in Nijmegen en omgeving vooral Joodse inwoners voortdurend geconfronteerd werden met allerlei maatregelen van de Duitse bezettingsmacht en Nederlandse autoriteiten. Van registratie, uitsluiting, deportatie tot moord en getraumatiseerde terugkeer. De archieven die we tot nu toe hebben geraadpleegd zijn het Regionaal Archief Nijmegen, het Gelders Archief in Arnhem, Erfgoed Centrum Achterhoek Liemers in Doetinchem, het NIOD in Amsterdam en (tot nu toe alleen online) het Nationaal Archief in Den Haag. 

De website
Sinds kort hebben ze hiervoor de website www.oorloginnijmegen.nl ingericht. Op deze website onderzoeken ze wat er in die dagen in Nijmeegse straten en huizen gebeurde. Hoe het fascisme de stad terroriseerde en op welke manieren mensen toen bedachten om er enigszins aan te ontkomen of ertegen te strijden. Elke dag gebeurde er wat, knokploegen liepen door de straten, soms werden fascisten aangevallen, mensen werden ontslagen omdat ze ‘Jood’ waren of omdat ze niet meewerkten, ze werden opgejaagd of buitengesloten, later van huis opgehaald en naar kampen gebracht. De nadruk van ons onderzoek ligt op de Jodenvervolging, het meest ingrijpende van wat er in die jaren gebeurde.

Primaire bronnen
Veel van wat er is gebeurd zullen we nooit meer kunnen achterhalen. Wel kunnen we het bewaard gebleven archiefmateriaal heel nauwkeurig raadplegen. En dat is wat Van den Munkhof en Oosterbaan doen. Op de website maken ze de resultaten van hun onderzoek aan een groter publiek bekend, waarbij ze tegelijkertijd ook het originele bronnenmateriaal toegankelijk maken.

Voortschrijdend lokaal onderzoek
De website is nadrukkelijk in ontwikkeling. Ze zullen voortdurend publicaties en primaire bronnen toevoegen en van commentaar voorzien. Op deze manier hopen ze het onderzoek naar deze gebeurtenissen een flinke stimulans te geven. Van den Munkhof en Oosterbaan nodigen anderen uit om bijdragen in te zenden, zodat de website kan uitgroeien tot een centrum van voortschrijdend lokaal onderzoek.

Contactgegevens
Leo van den Munkhof: leovdmunkhof@gmail.com
Willem Oosterbaan: Willem.oosterbaan@hetnet.nl